15 september 2025

BIM: van het eerste ontwerp tot de oplevering

BIM: van het eerste ontwerp tot de oplevering

BIM (Building Information Modeling) is inmiddels een ingeburgerde methodiek binnen een groot deel van de Nederlandse bouwsector en dit sijpelt steeds meer door naar alle geledingen binnen de bouwprocessen. In dit 3D databasemodel kunnen partijen als architecten, constructeurs, installateurs en aannemers integraal samenwerken, omdat vanuit één punt informatie opgehaald kan worden. Ook binnen Bosman is BIM niet meer weg te denken. Ons dedicated BIM-office richt zich dan ook volledig op de verschillende gewenste BIM-werkzaamheden binnen een project.

Tjerk Alewijn, medewerker bij BosmanTjerk Alewijn, R&D Coördinator BIM vertelt over het belang van BIM voor Bosman en de samenwerking op een bouwproject.

Hoe lang gebruikt Bosman BIM?

“Bosman werkt inmiddels al zo’n 10 jaar met BIM. Toen het BIM-office van start ging, was het nog kleinschalig opgezet. Inmiddels is het uitgegroeid tot een stevige afdeling die inspeelt op de groeiende vraag naar BIM. Toen we begonnen was de verhouding tussen het wat meer traditionele AutoCAD en Revit als software programma voor modelleren zo’n respectievelijk 90-10, maar vanwege de enorme vraag naar 3D modelleren is het nu voornamelijk Revit waarmee wordt gewerkt.”

Wat betekent BIM voor Bosman?

“Het is vooral een andere manier van samenwerken en communiceren. BIM is een mogelijkheid om beter, meer transparant en efficiënter met elkaar te kunnen werken. Het kan een serieuze positieve invloed hebben op de kwaliteit en de workflow binnen de organisatie en het team, mits op de juiste wijze toegepast uiteraard, zoals ze dat doen bijvoorbeeld in de vliegtuig- en auto-industrie waar ze soortgelijke processen al hebben doorontwikkeld. Daarnaast ontdek je fouten sneller in het ontwerp, kun je faalkosten verminderen en scheelt het dat Revit veel gebruikt wordt in de markt. Inmiddels is een model relatief makkelijk op te zetten, te vullen en in te zien.”

Hoe regel je BIM het beste in?

“Wanneer alle partijen samenkomen bij een project stel je specifieke projectafspraken op, waar ook een BIM-protocol en een BUP (BIM-uitvoeringsplan) onderdeel van is. De bedoeling is uiteindelijk een standaard op te stellen met een gestandaardiseerde data specificatie van alle partijen. Hiervoor worden voor de bouwkundige en constructieve disciplines binnen Nederland genoeg standaarden bedacht. Helaas kwam de installatiebranche hier wat vertraagd achteraan. We zijn echter goed bezig om met onze partners bepaalde installatiegerichte afspraken op te stellen als aanvulling op de bouwkundige en constructieve afspraken. Op deze manier kunnen wij met de hele keten de juiste input en expertise inzetten op de juiste momenten.”

Wat is de bijdrage van de installatiebranche aan BIM?

“Ondanks dat de installatiebranche later is ingestapt in BIM dan bijvoorbeeld constructiebedrijven en architecten lopen we wel voorop in datamanagement. En dat is, als het gaat om bijvoorbeeld circulair bouwen, cruciaal. Datamanagement heeft te maken met Level of Development (LOD). LOD bestaat uit twee elementen namelijk level of detail (lod) plus Level of Information (LOI). Hiervan is LOI voor de installatiebranche het meest relevant.

Vanuit de installatiebranche zijn we niet zo bezig om alle microdetails te visualiseren binnen een project, voor ons is het vooral van belang dat alle informatie is te vinden in de daarvoor bestemde parameters in de objecten, de informatie wordt dus tekstueel toegevoegd in plaats van grafisch. De ruimtereservering moet natuurlijk wel ten alle tijden overeenkomen met het gevisualiseerde object. Het gaat er niet om hoeveel ‘gaatjes’ er in een luchtrooster zitten om maar een voorbeeld te noemen. Dat kan voor een mock-up ruimte binnen een project wel van belang zijn maar een heel model op die manier grafisch vullen heeft een enorme impact op de performance van het model en is dus sterk af te raden.”

Waarom is BIM zo handig?

“BIM kan worden gebruikt tijdens alle fasen van een project, van het eerste ontwerp tot de oplevering van bijvoorbeeld een gebouw. Idealiter stappen we met BIM in bij het VO (voorlopig ontwerp) zodat we invloed hebben op en rekening kunnen houden met de installaties vanaf het begin. De realiteit is dat we vooralsnog veel later worden betrokken en pas wanneer de opdrachtgever erom vraagt. Dat is jammer, want ook voor het stimuleren van een circulaire economie via bijvoorbeeld het materialenpaspoort, voor Madaster, is het juist van belang dat je precies weet welke materialen waar zijn gebruikt. Zeker tegenwoordig waarbij schaarste van materialen toeneemt en hergebruik steeds belangrijker wordt.”

Wat maakt BIM onmisbaar in de dagelijkse praktijk van Bosman?

”BIM is nu al niet meer weg te denken uit de dagelijkse praktijk en dat zal alleen maar toenemen. We zien volop kansen voor BIM, ook buiten de traditionele nieuwbouwprojecten. Bij renovatie en inbouwprojecten is BIM een praktische toevoeging. Doordat alle relevante informatie in één centraal bestand zit, kunnen we deze eenvoudig delen met alle betrokken partijen zowel intern als extern. Omdat we werken met een vaste bedrijfstandaard, weet iedereen precies waar de juiste informatie te vinden is. Dit versnelt niet alleen de communicatie, maar verhoogt ook de consistentie en kwaliteit van het werk. Zeker bij complexe renovaties, waar bestaande situaties en nieuwe installaties naadloos op elkaar moeten aansluiten, is BIM een krachtig hulpmiddel om fouten te voorkomen en efficiënt samen te werken.”

Hoe kijkt Bosman naar BIM in de toekomst?

“We verwachten dat BIM in de toekomst steeds meer datagedreven wordt ingezet. Dat biedt kansen om processen verder te automatiseren en waardevolle inzichten te genereren. Denk bijvoorbeeld aan het inzetten van AI om installaties in een vroeg stadium automatisch te laten genereren, nog vóórdat een modelleur aan de slag gaat. Hierdoor kan de modelleur zich richten op de specifieke details en uitzonderingen binnen een project. Dat maakt het werk niet alleen uitdagender, maar ook minder repetitief.

Ook binnen ons VINCI Energies Building Solutions netwerk zetten we actief in op kennisdeling. Via een kennisdelingsclub met collega’s uit binnen- en buitenland wisselen we ervaringen, inzichten en best practices uit. Zo blijven we als organisatie leren en verbeteren, met als doel om BIM nóg slimmer en toekomstbestendig in te zetten binnen onze projecten.”

Voorbeeldprojecten waarin we met BIM hebben gewerkt

The Pulse in Amsterdam, een duurzaam mixed-use gebouw met woon- en kantoorruimtes.
2024

The Pulse of Amsterdam

Amsterdam Lees meer
Avondzicht op The Ensemble, twee moderne torens met een uniek design en duurzaam karakter in een stedelijke omgeving.
Project in uitvoering

The Ensemble

Amsterdam Lees meer